ΜΑΝΔΡΙΚΟ: Ένα όμορφο χωριό του Δήμου Αταβύρου.

Απόσταση από Ρόδο 42 χλμ. Το όνομα προέρχεται από τα πολλά μαντριά που είχε η περιοχή.

Είναι αποικία και επίνειο του Έμπωνα και οικισμός γεμάτος ζωή, ομορφιά, πράσινο.

Το χωριό Μανδρικό στην περιοχή της Καμείρου Σκάλας, είναι ένα μικρό επίνειο του χωριού Έμπωνα, όπως και ο Έμπωνας είναι αποικία της Κρητηνίας, του Καπί και των Κιτάλων.

Μανδρικό σημαίνει χώρος περιφραγμένος, ειδικά διαμορφωμένος για σταύλους ζώων. Σημαίνει ακόμη ελαιοτριβείο και κλειστός χώρος. Συναντάται σε πολλά μέρη της Δωδεκανήσου.

Εκεί που βρίσκεται σήμερα το μικρό αυτό χωριό που ανήκει στον Έμπωνα, ήταν κάποτε μια κραταιά Πολιτεία της Κρητηνίας και που ονομαζόταν Λέρος και σήμερα λέγεται από τους ωραίους Κρητηνιώτες και Μπονιάτες Λίρος. Όλη η περιοχή είναι διάσπαρτη από μνημεία και Ι μνήμες, για όσους έχουν αγάπη για την ιστορία και αρχαιολογία του τόπου μας.

Το Μανδρικό είναι νέος οικισμός, αφού στα παλαιότερα χρόνια ήταν αδιανόητο να γίνει χωριό και οικισμός κοντά στη θάλασσα για το φόβο των πειρατών. Άλλωστε και η ίδια η Κρητηνία, κάποτε ήταν εδώ χαμηλά, αλλά ανέβηκε στα ψηλά για να αποφύγει τους ληστές της ξηράς και Ι τους αδίστακτους κουρσάρους των πέντε θαλασσών.

Στα 1881, οι συγγραφείς Μπιλιόττι και Αβά Κοτρέ, αναφέρουν τον οικισμό του Έμπωνα και γράφουν στο οδοιπορικό τους:

«Μανδρικόν: Απέχει μία ώρα από τον Καστέλλο —τη σημερινή Κρητηνία— πρόκειται διά μικρά κώμη εις την κοιλάδαν της Λαγκωνιάς. Αριθμεί μόλις δεκάδα οικιών».

Στα 1854, το χωριό είχε είκοσι σπίτια, όπως μας καταθέτει ο περιηγητής της εποχής Γκερέν:

«Μανδρικόν. Η πεδιάδα του Άγκονι διασχίζεται στο μέσο της από ένα χείμαρρο αρκετά εκτεταμένο. Έπειτα μέχρι το Μανδρικό, μερικοί βράχοι σιδηρούχοι φαίνονται εδώ κι εκεί στην επιφάνεια του εδάφους.

Το Μανδρικό είναι απλώς ένα μικρό χωριό, αποτελούμενο από είκοσι περίπου σπίτια. Κείται σε μια εξαίσια κοιλάδα που αρδεύεται από ένα χείμαρρο, στον οποίο διοχετεύονται πάρα πολλά ρυάκια. Θαυμάσιοι δεντρόκηποι συγκεντρώνουν παντού τις ελιές, συκιές, ροδιές, μουριές, λεμονιές και πορτοκαλιές. Παντού βλέπει κανείς αναρριχώμενα φυλλώ­ματα, κλήματα, αμπέλια.

Την άνοιξη έρπουν με τις κληματσίδες τους και το φθινόπωρο με τα τσαμπιά των σταφυλιών τους. Όλα τα σπίτια του Μανδρικού ανήκουν σε εύπορους κατοίκους του Έμπωνα, που έρχονται στο ωραίο αυτό μέρος να περάσουν το καλοκαίρι τους...».

Σήμερα, το χωριό Μανδρικό αποτελείται από γεωργούς, ποιμένες, που παράγουν πολλά γεωργικά προϊόντα. Πολλά οπωροκηπευτικά, ντομάτες, αγγούρια και πιπεριές, παράγονται στην γόνιμη αυτή κοιλάδα, χάρη στην φιλοπονία και νοικοκυροσύνη των κατοίκων του οικισμού.

Πηγή κειμένου: http://www.amazingrhodes.com/